Tabel met fysiotherapie oefeningen

Hieronder vindt u voorbeelden van oefeningen die toegepast kunnen worden in de behandeling van de verschillende functionele bewegingsstoornissen.

Parese been

• Vroeg starten met gewicht dragen met afnemende steun van de armen

• Staan in een veilige omgeving met zijwaartse gewichtsverplaatsing

• Kruipen op armen en benen en later alleen op de knieën

• Loopsnelheid verhogen

• Lopen op een loopband (met of zonder gewichtssteun en feedback met spiegel

Parese enkel

• Uitlokken van dorsoflexie door de patiënt achteruit te laten lopen, met voor-achterwaartse gewichtverplaatsing tijdens staan of door te lopen zonder het contact met de grond te verliezen (glijden van de voeten over de vloer)

• Gebruik maken van elektrische stimulatie tijdens het lopen

Parese arm

• Uitlokken van spieractiviteit van de armen door de patiënt op handenen voeten te laten zitten of staan met de handen op een tafel

• Verminder de gewoonte om de aangedane arm minder te gebruiken, door de patiënt aan te leren de arm te gebruiken om objecten te stabiliseren, bijvoorbeeld het papier vasthouden tijdens schrijven, of een bord vast te houden tijdens eten

• Specifieke taken die automatisch gaan of belangrijk zijn voor de patiënt gebruiken, bijvoorbeeld een mobiele telefoon, een tablet of de computer

• Stimuleren van een automatische houdingsrespons van de armen, door de patiënt op een onstabiel oppervlak te laten zitten (bv een therapie-bal), met de armen op een steunend oppervlak

Loopstoornis

• Sneller of juist veel langzamer lopen dan normaal

• De voeten vooruit laten glijden waarbij er constant contact aan de grond is, dit uitbouwen richting normaal lopen (zoals lopen met ski's aan)

• Opbouwen van het looppatroon vanuit simpele componenten. Dat kan bijvoorbeeld door te beginnen met zijwaartse verplaatsing van gewicht en dat uit te bouwen tot kleine stapjes en later tot normaal lopen (als de focus op ritmische zijwaartse gewichtsverplaatsing ligt, is normaal lopen gemakkelijker)

• Lopen op een bepaald ritme

• Traplopen (vaak gemakkelijker dan normaal lopen)

Tremor

• Maak de beweging 'willekeurig' door de patiënt een tremor actief te laten imiteren, bovenop de eigen tremor. Probeer vervolgens de snelheid van de bewuste beweging aan te passen en te vertragen tot er even geen tremor is. Probeer dit uit te bouwen

• Leer de patiënt de spieren actief aan te spannen en te ontspannen

• Laat de patiënt een andere beweging maken, bijvoorbeeld klappen, tappen met de vingers of een grote beweging zoals een dirigent (of in geval van beentremor een zwaaiende beweging met de benen) en probeer op die manier de tremor te beïnvloeden

• Probeer de tremor te beïnvloeden door de patiënt met de niet aangedane hand/voet mee te laten tappen met de vingers of de voeten met een ritme, terwijl de aangedane kant vooruit wordt uitgestoken. Probeer of het lukt de tremor op die manier steeds langer te laten stoppen. Het werkt het beste         als het tappen voorgedaan wordt door de vingers in wisselende snelheid naar de duim te brengen.

• Probeer bij tremor in één of twee benen ook de oefeningen die staan bij 'parese been' en 'loopstoornis' hierboven

Dystonie

• Verander de zit en sta positie, die een gewoonte zijn geworden, om contracturen te voorkomen en te wennen aan de normale stand

• Normaliseer bewegingspatronen (bijvoorbeeld van zitten naar staan naar lopen) met een externe of veranderde focus van aandacht (verleg de focus naar iets anders dan het aangedane lichaamsdeel)

• Moedig beschermend en vermijdend gedrag niet aan, moedig wel normale gevoelsprikkels aan (bijvoorbeeld het dragen van schoenen en sokken)

• Voorkom of bespreek hypersensitiviteit

• Leer de patiënt strategieën om overactieve spieren te ontspannen, zittend en liggend, waarbij een steunend oppervlak het gewicht van de arm of het been draagt. In het geval van contracturen kan gebruik van kussentjes en opgerolde handdoeken nodig zijn om dit te bereiken

• Overweeg het gebruik van elektrische spier stimulatie om houding en beweging te normaliseren

Al deze oefeningen zijn afkomstig uit de publicatie van fysiotherapeut G. Nielsen:

Nielsen G, Stone J, Matthews A, Brown M, Sparkes C, Farmer R, Masterton L, Duncan L, Winters A, Daniell L, Lumsden C, Carson A, David AS, Edwards M. Physiotherapy for functional motor disorders: a consensus recommendation. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2014 Nov 28. pii: jnnp-2014- 309255. doi: 10.1136/jnnp-2014-309255.